İnebolu Gündem Gazetesi
İNEBOLU KASTAMONU İLÇELER
KAFKASLAR'DAN İNEBOLU'YA BÜYÜK GÖÇTarih 18 Mart 2020, 12:56 Editör: Editör

KAFKASLAR'DAN İNEBOLU'YA BÜYÜK GÖÇ

Rusya’nın yüzyıllar süren Karadeniz’e ve oradan sıcak denizlere inme politikaları sonucu 1864 yılında Kafkasya’dan Osmanlı’ya göç başlar. Ruslar tarafından evleri köyleri yakılan ve göç etmek zorunda kalan Çerkezler’den 5000 tanesi İnebolu’ya gelir.

İçlerinden birisi yurt dışına mektup yazar. Bu mektuptan alıntı 22 Ağustos 1864 tarihli Amerikan Sacremento Daily Union gazetesinde yayınlanır ve Kafkaslardan sürülen Çerkez’lerin İnebolu’ya gelmesi ve İnebolu’da yaşadıkları dramı gözler önüne serer. Bu mektuba bir çok Amerikan ve İngiliz  gazetelerinde de rastlamak mümkündür.

Gazetedeki haber şöyledir: 23 Haziran 1864 tarihli İnebolu’dan gelen bilgilere göre; İnebolu’da 5000 Çerkez göçmeni var ve İnebolu’ya gelen her yeni gemi ile bu sayı her geçen gün  artıyor. Su çiçeği, Tifüs Dizanteri gibi hastalıklar göçmenler arasında büyük ve korkunç tahribatlar yapıyor. Paşa şehrin ortasında geçici barınaklar yapılması ve ölülerin yıkanıp defnedilmesi konusunda çok iyi hizmet veriyor. Ama ölülerin şehir dışına çıkarılması lazım. Paşa hastalıktan ölenlerin şehir mezarlığına gömülmesini yasakladı ve şehir dışında yeni bir mezarlık yeri tahsis edildi. (İnebolu’da Yukarı Karaca denilen yerin devamındaki Çerkez mezarlığı, ortaokul altında Kız sanat okulunun yapıldığı tarla, sadece Çerkez mezarlığı olarak anılır.)

Hastalıkların yayılmasını önlemek için kadın ve çocukların göçmenlerle temas etmesini yasaklandı. Gitmek isteyen göçmenlerin iç bölgelere taşınması için atlar ve katırlar tahsis edildi.

İnebolu halkının çoğu hastalık bulaşması korkusu ile evlerine kapandı ama  tifüs salgını onlara da bulaştı. Ayrıca Çiçek hızla yayılıyor. Bu arada150 İnebolu sakini hastalığa yakalanmış durumda.

Çerkezlerin arasındaki ölüm oranı gün geçtikçe artıyor. Ölümler bu hızla devam ederse dörtte biri bile Ankara’ya ulaşamayacak. Çok şükür yerel yönetim her gün bol bol un ve erzak sağlıyor. Eğer halkın yardımı olmasaydı göçmenler birde açlıktan kırılacaktı. Zorlukla da olsa koyun ve sığır eti de veriliyor. Fakat hastalık hayvanlara da bulaştığından insan tüketimi için pekte uygun değil.

İnançlı Türk kadınları zor durumdakilere yardım etmeyi sevap kabul ettiklerinden ölen Çerkez kadınlarını yıkayıp defnedilmesine yardımcı oluyorlar. Paşa hastalığın yayılmaması için herkesin ölü yıkamasına izin vermedi.Bu iş için 3 yada 4 kadını görevlendirdi. Caminin imamı ve cemaatten birkaç erkekte yıkama işinde görevlendirildi.

İstanbul’dan gelen telgraf ve Samsun’dan gelen bilgiler ışığında Çerkez göçmenlerin sayısı bu ana kadar 120 bine ulaştı. Günlük ortalama 260 -290 civarında ölüm oluyor.

İnebolu tarihini araştırdıkça yeni bilgiler ortaya çıkıyor. Kanada Toronto’da yaşayan Boğaziçi mezunu, bilgisayar mühendisi bir şirkette yöneticilik yapan hemşehrimiz Birol UZUNMEHMETOĞLU, Yeni İnebolu gazetesinde yayınlanan Büyük Yangın yazımı internetten okuduktan sonra kendisinin İnebolu ve Çanakkale ile ilgili 20 senedir yaptığı araştırmalardan  söz ederek benimle paylaştı.

Yukarıdaki Çerkezlerle ilgili bilgi onun Amerika ve Kanada'da yaptığı araştırma sonucu ortaya çıkmış. Bu güne kadar İnebolu’yu yerli kaynaklardan edindiğimiz bilgilerle araştırıp anlatıyordum. Yurt dışındaki yazılı tarihi belgeler benim için çok değerli. 1881'de büyük İnebolu yangının da 350 adet ev ve işyeri yanmış. Aynı zamanda gümrük ve konsolosluk binaları da yanıp kül olmuş ve İnebolu’nun hafızası da yok olmuş.

İnebolu’da turistleri gezdirip mezarlıkların yanından geçerken: Tarihler boyunca bu liman kentine çeşitli kavimler toplu olarak göçmüşler, bir müddet burada yaşamışlar, tekrar başka diyarlara gitmişler, her bir kavim kendine ait mezarlıklara sahip. İnebolu’daki mezarlıklar, nüfusumuzla doğru orantılı değil  diye anlatıyordum. Böylece belgesi de gelmiş oldu.

Bu arada Birol kardeşime çok teşekkür ediyorum. İnsanlar tabii ki doydukları yerde yaşayacaklar. Hiçbirimizin atası dünya kurulduğunda bu topraklarda değildi. Ama en azından İnebolu’da doğanlar, gelecekleri için başka diyarlara göç etmişlerse memleketlerini unutmayıp binlerce kilometre uzakta dünyanın başka bir ucunda yaşıyorlar olsalar bile kalpleri bizimle çarpıyorsa ne mutlu onlara.

İnsanların ait olduğu toprakları unutmaması bence çok önemli bir olgu. Yurt dışında olsalar da vatan sevgisini içinde yaşatan hemşehrilerimiz bizleri de heyecanlandırıyor. Dünya görüşlerimiz farklı olsa da elbirliği yaparsak güzel günler hayal edebiliriz. Ben umudumu yitirmedim.

Geçmişi hayırla anılan çok şanlı bir tarihi olan İnebolu’da doğmuş olmak bir ayrıcalıktır diye düşünüyorum.

Mustafa Sıtkı FAKAZLI

Diş HEKİMİ

Yerel Tarih Araştırmacısı



  |  Bu haber 9692 defa okunmuştur.

Facebook  Twitter  Google  StubmleUpon 

İNEBOLU  KATEGORİSİNDEN HABERLER

KASTAMONU'YU TANIMAK İÇİN, TANITMAK LAZIM!

KASTAMONU'YU TANIMAK İÇİN, TANITMAK LAZIM! Karadeniz'in dalgalı sularında ışığını arayan eski bir gemi.

"SAĞLIK DESTEK HATTI" KURULDU

Kastamonu İl Sağlık Müdürlüğü tarafından ‘Sağlık Destek Hattı’ hizmete sunuluyor. Randevu konusunda yaşanan sıkıntı...

İNEBOLU'DA LAKABIYLA ANILANLAR

İNEBOLU'DA LAKABIYLA ANILANLAR Halkımızın ince hiciv ve zengin benzetme kabiliyetlerinin bir tezahürü olan lakaplar, kimseyi rencide etmek ve ya o...

YAZANDAN-YAZDIRANDAN "ALLAH RAZI OLSUN"

YAZANDAN-YAZDIRANDAN Kaç kişinin dikkatini çekiyor acaba?

RAMAZAN BİLİNCİ

RAMAZAN BİLİNCİ “Ey iman edenler, oruç sizden öncekilere farz kılındığı gibi,size de farz kılınmıştır. Umulur ki sakınırsınız”

İNEBOLU ÖZEL İDARE'YE 10 GEÇİCİ PERSONEL ALINACAK

İNEBOLU ÖZEL İDARE'YE 10 GEÇİCİ PERSONEL ALINACAK İŞKUR, TYP kapsamında Kastamonu İl Özel İdaresi’nde 5,5 ay süre ile çalıştırılmak üzere 210 personel alımı yapacak....

İNEBOLU KAHRAMANLARINDAN GÜLCÜ HÜSEYİN'İN OĞLU "HASAN KURU"

İNEBOLU KAHRAMANLARINDAN GÜLCÜ HÜSEYİN'İN OĞLU İnebolu'da bir döneme damgasını vuran, renkli bir kişilikti O...

KİTAP KURTLARI YARIŞACAK

KİTAP KURTLARI YARIŞACAK Türkiye Gençlik Vakfı (TÜGVA) tarafından geleneksel olarak düzenlenen “Kitap Kurdu Yarışması”nın 6’ncısı 28 Nisan 2...

RAMAZAN AYINA ÖZEL "İSRAF" !

RAMAZAN AYINA ÖZEL Allah'ımıza binlerce şükürler olsun ki, Onbir ayın sultanı Mübarek Ramazan-ı Şerif'e, rahmet-mağfiret ve gü...

Basın İlan Kurumu


ANKET

Siteyi Nasıl Buldunuz?




Tüm Anketler

Tüm videolar

  HIRSIZLIK ANI KAMERAYA TAKILDI
 

HIRSIZLIK ANI KAMERA

İzlenme:125540

   
  Mustafa Gökhan Gülşen ile röportaj
 

Mustafa Gökhan Gülşe

İzlenme:111100

   
  İnebolu Pazarı
 

İnebolu Pazarı

İzlenme:130044

   
  İnebolu Tanıtım
 

İnebolu Tanıtım

İzlenme:116288

   

HAVA DURUMU

Yazar Girişi| Mail | Reklam ver

inebolugündem İnebolu Gündem Gazetesi
Tüm hakları saklıdır. Yayınlanan içerikler izinsiz kullanılamaz.
- Altyapı: MyDesign