Kültürel zenginliğimizin yöre müziğine de yansımış olduğunu gösteren davul, zurna ve kemaneden oluşan, her yaştan insanın severek dinlediği, gençlerin düğünlerinde çalmasını arzuladığı, köy düğünlerinin olmazsa olmazı, hatta folklorik gösterilerde, festivallerde, önemli gün ve gecelerde tercih edilen yöresel çalgı grubu İnebolu’da NEYTAR adı ile bilinir.
Kemane denilince akla gelen ilk isim Kemaneci Murat’tır. O bir kemane ustasıdır. Deyim yerinde ise Kemaneci Murat, kemanesini eline aldığı zaman insanları kendine hayran bırakır, kemanesini konuşturur. Neşet ERTAŞ nasıl Kırşehir için önemli bir değer ise, Kemaneci Murat’ta İnebolu’nun bir değeridir. Onun ülke sınırlarını aşan haklı şöhreti bizler için gurur vesilesidir. Defalarca yurt dışına giderek ekibiyle beraber programlar yapan Kemaneci Murat, İnebolu’nun tanıtımına da olumlu katkılar vermektedir.
21 Haziran 2003 tarihinde birçok sanatçının hayal ettiği Paris Şehir Tiyatroları Sahnesinde tam 2 saat boyunca İnebolu’nun yöresel müzikleri ve halk ezgilerini kemanesinin tellerinden izleyenlerin gönüllerine akıtmıştır.
Amerika’da California’da yaşayan müzisyen Mary, kemençe öğrenmek için Yunanistan’a gitmiş orada İnebolu’da yaşayan Kemaneci Murat’ın videolarını izlemiş ve daha sonra Kemaneci Murat’ı dinlemek için İnebolu’ya gelmiştir. İnebolu’da bir düğün de Kemaneci Murat ve ekibini hayranlıkla izlemiştir. Amerikalı Mary’nin sorularını tercüman vasıtasıyla cevaplandıran Kemaneci Murat kısaca sanatına başlangıç ve devam ediş serüvenini şöyle anlatmıştır. “10 yaşında eski yaşlılardan kemane çalmasını öğrendim. Konserler, festivaller, düğünler, özel gün ve gecelerde çalıyoruz. Kemane, zurna eşliğinde belirli akortta çalınıyor. Akort yapıldığında klasik müzikte yapılabilir. Ailemde başka kemane çalabilen yok. Çocukluğumda kemane sesini merak ettiğim için çok rahat çaldım. İlk öğrendiğim türküleri o kadar yıl geçmesine rağmen çalıp hala söyleyebiliyorum. Beynimiz müziği ve sesi çok sevdiği için her türlü parçayı çalabiliyoruz. Kemanenin çok eskilerden geldiğini İnebolu’da Rumlarla kardeşlik içinde düğünler yapıldığı zamanlarda kemanenin çalındığını büyüklerimizden öğrendik” demiştir.
Piyasada onlarca kaseti olan Kemaneci Murat, kemanenin virtiözüdür. Ülkemizin her tarafına çeşitli sebeplerle dağılmış olan İnebolu’luların düğünlerinin vazgeçilmezidir. Kemaneci Murat içimizden biridir. Kemane çalmayı konservatuarda öğrenmemiştir. Nota bilgisi yoktur. Amatörce icra ettiği sanatını pratik yaparak geliştirmiş bir müzisyendir, yani alaylıdır. Nice profesyonel eğitim almış müzisyenlerin Kemaneci Murat’ı dinlediği zaman şaşkınlığını gizleyemediği ve hayranlığını ifade ettiği görülür. Tabii ki bu Kemaneci Murat ve ekibi için gurur vesilesidir.
İnebolu’muzda bu kültüre hizmet etmiş nice insanların olduğu bilinir ve yeri geldiğinde isimleri yad edilir. Bizlerde şuan aramızda olmayan yöre müziğine katkısı olmuş herkesi rahmetle anıyor, Kemaneci Murat’a hayırlı sağlıklı uzun ömürler diliyoruz.
* * *
Evet; 21 Nisan 2017 tarihli Yeni İnebolu Gazetesindeki köşe yazımın tekrar okunmasını istedim bu hafta. İnebolu bir değerini daha kaybetti çünkü. 28 Ocak 2020 günü Kemaneci Murat abimizi ahirete uğurladık. Allah-ü Teala rahmetiyle muamele etsin.
Yaklaşık 3 yıl önce yazdığım ve gazetede yayınlanmadan bir gün önce işyerime yemek yemeye geldiği esnada bizzat kendisine okuduğum bu yazıyı dinledikten sonra "Bu bilgilere nasıl ulaştın, hepsi doğru, teşekkür ederim, kalemine sağlık" diyerek çok duygulandığını dile getirmişti. Sağlığında kendine değer verildiğini ve sevildiğini görmek O'nu çok mutlu etmişti.
O İnebolu'da yetişmiş, adı İnebolu ile özdeşleşmiş, KEMANECİ MURAT ismini unutulmazlar arasına yazdırarak ahirete göçmüş bir yerel sanatçı olarak hatırlanacaktır.
O'nun vefat haberini alıp duygularını kağıda döken İnebolu sevdalısı fahri hemşehrimiz Hüseyin Ercan Akkan'ın şiirini paylaşarak yazımı noktalıyorum.
MURAT GİTTİ!
Eyvah! İnebolu'm, erin gitti.
Ağacında dalın,
dalındaki gülün gitti.
Gitti,
Güzel bakan gözün,
gözündeki ferin gitti.
Gitti,
Sazında ki telin,
telindeki Murat gitti.
Eyvah! İnebolu'm sesin gitti.
Toyunda avazın,
avazındaki süsün gitti.
Gitti,
Ocağında ateşin,
ateşindeki közün gitti.
Gitti,
Name, name notan,
notandaki Murat gitti.
Eyvah! İnebolu'm Murat'ın gitti.