İnebolu Gündem Gazetesi
İNEBOLU KASTAMONU İLÇELER
İNEBOLU TÜRBELERİTarih 14 Nisan 2023, 00:50 Editör: Editör

İNEBOLU TÜRBELERİ

İnebolu’daki dinî ziyaret yerleri içinde türbeler önemli bir yer tutar. 2017 yılında türbelerle ilgili akademik bir çalışma yapılmış ve İnebolu ve köylerinde 16 adet türbe bulunduğu tespit edilmişti. Bunlardan 4 tanesi İnebolu merkezde bulunmaktadır: Abraş Baba Türbesi, Moloz Türbesi, Mum Baba Türbesi, Çerkez Türbesi.

Türbeleri araştırma merakım Moloz’da türbe var mı sorusuyla başladı. Bu sorunun peşinden giderken bulduğum cevaplar beni ilginç bilgilerle buluşturdu. Moloz Türbesi ile ilgili ortaya çıkan yeni bilgilerden ayrı bir yazıda söz edeceğim.

ABRAŞ BABA TÜRBESİ  

Geçmişte Abraş Tepesi, günümüzde Apeş Tepesi denilen, denize hakim konumdaki üzerine bayrak diktiğimiz tepeciğe, İnebolu’da asırlar boyunca iz bırakan önemli kişilerin defnedildiğini öğrenmeye devam ediyoruz. Daha önce müzeden gelenler tarafından buranın tümülüs olabileceği, bu tür yüksek tepe üstlerine önemli insanların defnedilebileceği iddiasında bulunulmuştu.

İnebolu’ya asırlar boyunca, birçok  yerden farklı görüşlerde insanlar gelmiş, yeniliklere açık İnebolu halkının farklılıklara olan ilgisi nedeniyle düşüncelerini burada yaymaya çalışmışlar, kendilerine mürid edinmişlerdir.

İnebolu’da sözlü olarak anlatılagelen Glykon efsanesinin baş kahramanı Kahin Aleksandros da bunlardan biridir. Mezarının burada olabileceği iddia edilmektedir.

Ben de çocukluğumdan beri Abraş Tepe’de bir türbe olduğunu biliyorum. 70’li yıllarda bir yakınımız, Faruk Altunbozar, İstanbul’dan İnebolu’ya her geldiğinde Abraş Tepe’ye çıkar ve orada meftun zatın makamında dua ederdi. Aynı şekilde o dönemdeki 67 vilayeti gezer, nerede türbe ve yatır varsa onları da ziyaret eder, son gittiği yeri bizlere de anlatırdı ama demek ki onu can kulağıyla dinlememişiz.

Kırksekizoğlu Ali Osman da 1932’de yazdığı Beyza isimli kitabında Abraş Tepe için şunları aktarır: “İnebolu’nun iki tarafında her yere hakim iki tepeciği vardır ki manzara itibariyle eşi az bulunur. Buraların nasıl olup da ağaçsız, binasız bırakıldığına akıl ermez. Bunlardan birisi Abraş Baba Türbesi olan tepeciktir ki baş ağrıları ve sıtma için horoz kurban edilmek ve parmaklığına bez bağlamak suretiyle ruhani şifa reçetesi alınır. Türbenin yanında cesim bir pelit ağacı, bu ağacın deniz tarafında büyük kemik mağarası vardır.”

Nazım Hikmet de Vala Nurettin’le birlikte Millî Mücadele’ye katılmak için Yeni Dünya Vapuru ile İnebolu’ya gelmiş, Ankara’ya gidebilme iznini beklerken 20 gün İnebolu’da kalmıştır. Birlikte kaldıkları otelde farklı bir hayat görüşünü temsil eden Spartaküs akımının toplantılarına katılmışlardır. Bu sürede İnebolu’yu da gezmişler ve 19 0cak 1921 Cuma günü Abaş Tepe’ye ve oradaki türbeye çıkmışlarlardır. Nazım Hikmet’in orada söylediği şiirden alıntı:

 “Ziyaretine gittik onu bu Cuma günü

Öyle azametli ki Abaş Baba Türbesi

Üstünde bir çatı yok, gökler onun kubbesi

Mehtap onun kandili, yıldızlar onun mumu

Tepede bir mezar cennete kapı mı?”    

Nazım Hikmet’in söyleyip Vala Nurettin’in not ettiği bu şiir oldukça manidardır.

1974 yılında Kıbrıs Barış Harekatı’ndan bir gün önce Boyran Mahallesi’nde oturan bir hanım da, rüyasını Salih Uğurtan’a şöyle anlatmıştır: 

“Abaş Tepe’deki mezarlardan beyaz elbiseleriyle telaşla peş peşe çıkan askerler ellerinde silah, atlarına binip havaya yükseliyorlardı. Merak ettim, ne oluyor, diye sordum. Kıbrıs’ta yarın harekat başlayacak, savaş var, oraya gidiyoruz.” dediler. Bir gün sonra da 20 Temmuz’da Kıbrıs Barış Harekatı olmuştu. İnebolu’da o günlerde bu  rüyanın çok konuşulduğunu hatırlıyorum.

Bu konu ile ilgili geçmişten gelen anlatılardan biri de Kiren altındaki sarhoşların taşlandığıdır. Yolun olmadığı her yere yürüyerek ya da at ve eşek üstünde gidilen günlerde, Abraş Tepe’nin hemen altındaki yolun kenarında bir hamam ve çeşme olduğu söylenir. Burası meşhur hikâyelerin yaşandığı Kiren altı denilen mevkidir. Çarşıdan yola çıkan sarhoşların mola yeridir aynı zamanda. Gece yarısı eve ulaşamadan burada sızdıkları olur. Gece eve gelmeyen babayı, sabahleyin aramaya çıkan ev halkı onu henüz ayılmamış vaziyette bulduklarında, büyük saman küfesine koyar, eve öyle taşırlarmış.

İşte Kiren altında sabahlayanların rüyasına giren Abraş Baba da çoğu zaman abdest alırken görülür, içki içmemeleri için onları uyarır, içmeye devam edenleri taşlarmış.

İbrahim Fakazlı’nın kızına anlattığı şu anlatı da dikkate değerdir: “Abraş Baba, sabah namazı vakti ayaklarına nalinleri (takunya) giyer, takur tukur aşağıya çaya abdest almaya gider, tekrar dönüp gelirken görülürmüş.

Kendisine türbe hakkında bildiklerini sorduğum Nevin Kurt da şunları anlattı: “Abraş Baba  ve kardeşi Ibras, Müslümanlığı yaymak için İnebolu’ya gelen iki Arap’tır. Vefat ettiklerinde biri Avara’daki bu tepeciğe, diğeri ise adı verilen Ibras köyüne gömülür. İnebolu’dan Ibras’a, birbirlerine bayrak sallayıp haberleşir, denizden gelip geçenleri gözetler, İnebolu’yu kötülüklerden  korurlar. Ibras Baba Türbesi, bugünkü Yeşilöz köyümüzün içindeki mezarlıktadır. Yaklaşık 3 metreliyi bulan kabri, yol yapımı sırasında yok olmuştur.”

Yukarıda bahsettiğimiz gibi, Geriş Tepesi’nin yavrusu Düztarla ile, İslam tepesinin yavrusu Abraş Tepe için sorulan, çok güzel manzaraları olduğu hâlde ne için buralara bina yapılmaz sorusu 100 yıl önce  sorulmuştur. Abraş Tepe’de 100 yıl geçmesine rağmen hâlâ bina olmamasından anlaşılıyor ki burada halkın manevi değer verdiği insanların türbeleri vardır. 

Türbeler, çoğunlukla o yörenin insanları tarafından yüceltilmiş, bazıları varlığını korurken  birazı da  zaman içinde yok olup gitmiştir. Çoğunlukla yazılı bir kayıt olmadığından isimler kulaktan kulağa aktarılmış ve unutulmuştur.

Bu yazıyı yazmaktaki amacım, binlerce yıldır çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapan İnebolu’da yaşayan insanların bizlere bıraktığı ve kayıt altına alınmamış kültürel varlıklarımızı yazılı kayıt altına alıp, gelecek nesillere aktarmaktır. Saygılarımla.     

Mustafa Sıtkı FAKAZLI

Diş Hekimi - Yerel Tarih Araştırmacısı



  |  Bu haber 5088 defa okunmuştur.

Facebook  Twitter  Google  StubmleUpon 

İNEBOLU  KATEGORİSİNDEN HABERLER

BÜLENT ULUER'İN FİLİSTİN GÜNLERİ!

BÜLENT ULUER'İN FİLİSTİN GÜNLERİ! Başlığı okuyan pek çok kişinin "Kim bu Bülent Uluer" dediklerini duyar gibi oluyorum...

BEKALIVING MOBİLYA GÖRKEMLİ TÖRENLE AÇILDI

BEKALIVING MOBİLYA GÖRKEMLİ TÖRENLE AÇILDI İnebolulu iş insanı Reyhan Özdemir’e ait BEKALIVING Mobilya Mağazası’nın üçüncü şubesi İstanbul Masko’da açıldı.

GÜRSOY VAKFI, MİMAR SİNAN'IN VASİYETİNİ 15 YILDIR YAŞATIYOR

GÜRSOY VAKFI, MİMAR SİNAN'IN VASİYETİNİ 15 YILDIR YAŞATIYOR Mimar Sinan’ın vasiyeti doğrultusunda, İnebolulu hemşehrimiz Hasan Gürsoy’un kurucusu olduğu Gürsoy Vakfı tarafında...

"KASTAMONU PASTIRMASI" ANLATILMAZ YAŞANIR!

İlgimi çekecek bir yazı ya da enstantane düştüğü zaman önüme...

İDH'DE BİR İLK GERÇEKLEŞTİ

İDH'DE BİR İLK GERÇEKLEŞTİ İnebolu Devlet Hastanesi genel cerrahi uzmanı Op. Dr. Hasan Berke Atalay, başarılı bir operasyona imza attı.

DALINI KIRAN RÜZGÂRA, YAPRAĞINI FEDA ETME BUNDAN SONRA!

DALINI KIRAN RÜZGÂRA, YAPRAĞINI FEDA ETME BUNDAN SONRA! Karşındaki insan kendi hatasını, yanlışını kabul etmiyorsa...

ARI YETİŞTİRİCİLERİ BİRLİĞİNDEN AÇIKLAMA

ARI YETİŞTİRİCİLERİ BİRLİĞİNDEN AÇIKLAMA Kastamonu İli Arış Yetiştiricileri Birliği, İnebolu ve çevre sahil ilçelerinde kestane ağaçlarına musallat olan “ga...

HAFIZLIK İCAZET MERASİMİ YOĞUN KATILIMLA GERÇEKLEŞTİ

HAFIZLIK İCAZET MERASİMİ YOĞUN KATILIMLA GERÇEKLEŞTİ İnebolu Müftülüğü’ne bağlı İnebolu Merkez Kız Kur’an Kursu’nda hafızlık eğitimini tamamlayarak belge almaya hak kaz...

CENGİZ İNŞAATTAN "KÜLTÜR MERKEZİ VE KONFERANS SALONU" TALEP EDİYORUZ

CENGİZ İNŞAATTAN Tabii ki İnebolu halkı adına böyle bir ihtiyacı dile getiriyoruz...

Basın İlan Kurumu


ANKET

Siteyi Nasıl Buldunuz?




Tüm Anketler

Tüm videolar

  HIRSIZLIK ANI KAMERAYA TAKILDI
 

HIRSIZLIK ANI KAMERA

İzlenme:128212

   
  Mustafa Gökhan Gülşen ile röportaj
 

Mustafa Gökhan Gülşe

İzlenme:113474

   
  İnebolu Pazarı
 

İnebolu Pazarı

İzlenme:133370

   
  İnebolu Tanıtım
 

İnebolu Tanıtım

İzlenme:119016

   

HAVA DURUMU

Yazar Girişi| Mail | Reklam ver

inebolugündem İnebolu Gündem Gazetesi
Tüm hakları saklıdır. Yayınlanan içerikler izinsiz kullanılamaz.
- Altyapı: MyDesign